Rozkład nie jest gwarantowany 
Kamil Moskowczenko / Krzysztof Nowicki
6.09.2019

      Starożytna maksyma Ars longa, vita brevis („życie krótkie, sztuka długa”), ukuta dla nauk leczniczych, stała się jednym z odniesień do świata artystycznego. Dzieło sztuki, pomimo bezwzględnego i nieuchronnego faktu przemijania człowieka, skojarzone zostało z życzeniem trwania - pozostawiania śladu dla potomnych, muzeum zaś jako miejsce gromadzenia i zachowania dowodów naszego istnienia.
      Wystawa Kamila Moskowczenki i Krzysztofa Nowickiego odnosi się do źródeł wystawiennictwa i marzeń o wieczności sztuki w muzeach, gdzie przedmioty ulegają powolnemu i kontrolowanemu rozkładowi. Obaj artyści nawiązują do zjawiska wunderkammery - nieusystematyzowanych gabinetów osobliwości, w których przechowywano dziwne okazy natury, skamieniałości, nietypowe mechanizmy, zmumifikowane ciała, dziwaczną sztukę, etc. Przewijał się w nich porządek przyrody i sztuki, tego, co miało przetrwać, z tym, co już wymarłe.
      Rozkład nie jest gwarantowany to analiza czasu w powolnym procesie rozpadu i (nie)czytelności obiektu. Krzysztof Nowicki odwołuje się do „dzieł dawnych mistrzów, (...)które utraciły przez wieki swoją jasność przekazu i wyrazistość ekspresji. Okres dzielący teraźniejszość od czasu ich powstania wypełnia przepaść społeczno-kulturowa. Ich recepcja przez współczesnego odbiorcę jest ograniczona licznymi uwarunkowaniami, zarówno natury formalnej, jak i treściowej.   Ekspozycja muzealna wyabstrahowuje dzieło z jego pierwotnego miejsca przeznaczenia i tym samym pogłębia dystans z widzem, ale również niedoskonałość metod konserwacji dzieł sztuki, czy chociażby bardziej prozaiczne jak refleksy i odciski palców na szybie, za którymi dzieła są powszechnie umieszczane.” Artyści nobilitując naturalne zniszczenie, podkreślają swój własny fatalizm. Obrazuje to w czasie rzeczywistym Klepsydra wypełniona asfaltem, którego proces przepływania do dolnej części obliczony jest na setki lat. Geologiczny charakter tej pracy unieważnia uniwersalność długości życia ludzkiego jako reprezentacyjnej miary do określania znanych nam zjawisk czy pojęć, jednak „(...) nieodmiennie łączy się z tajemnicą
i nieuświadomionym przeżywaniem. Prezentowane na wystawie obiekty, obrazy i rysunki odsyłają widza do obszaru przeżyć, którego sam nie zupełnie jest świadom.”

​

Fot: Robert Stachnik